Hoe was het?
als ik het moet vertellen zou je mijn gezicht erbij moeten zien, dan weet je genoeg. Ik ga proberen om in woorden te beschrijven wat zes dagen op zee met mij gedaan heeft.
Ik twijfelde in eerste instantie. De drukte op het werk liet het eigenlijk niet toe maar alsnog de knop door. Ik ga. Vriend Tony zit op een Tallship, de Wylde Swan, dik zestig meter lang, bijna 40 meter hoog. Een beauty van een schip, echt waar. Zes jaar geleden stapte ik voor een geheel andere rede dan zeilen aan boord. Voor een feestje natuurlijk. En misschien klinkt het raar maar vanaf het eerste moment voelde ik dat het wel goed zat tussen ons twee, en ik ben helemaal geen zeiler van nature wat dat betreft. Op en af met tussenpozen maar nooit echt gezeild tot 2014. Een paar dagen heen en weer naar Londen. Veel “op de motor” want weinig (en verkeerde) wind. Wat me van toen bij is bleven toen qua gevoel was het offline zijn. Geen mobiel, geen internet, alleen de mensen op het schip en de natuur om je heen. Fantastisch. En over het zeilen, dat was voor die paar eigenlijk te kort om echt te proeven. Nu diende zich dus de mogelijkheid aan om bijna een week lang deel uit te maken van het geheel. Doen dus!
Tas ingepakt en maandagochtend vroeg op de trein naar Hamburg. Dat treinkaartje was de enige zekerheid van richting en tijd. Vliegticket terug kon nog niet want je met nog niet met zekerheid wanneer je op plaats van bestemming bent. Daar doe je niets aan dus laat maar varen. Letterlijk en figuurlijk. Om het niet al te lang te maken, het liep bijna als een trein. Kleine vertraging in Duitsland (over punktlichkeit gaan we het niet hebben) en het schip is in zicht. Net doen of je het de gewoonste zaak van de wereld vindt stap je op en pakt een biertje. Eentje die heel lekker smaakt. Wat dat betreft, drank, zolang er dienst is wordt er geen druppel gedronken aan boord. Na een aantal uren aan de kade varen we af. Ik sta op een schip, rivier de Elbe, richting de noordzee, richting Schotland, hier moeten we het mee doen. En dat geeft rust.
O ja, vliegticket, inmiddels is het wel duidelijk dat ik zondag zeker naar huis kan. De wind staat gunstig en we gaan ruim op tijd aankomen. Easyjet heeft een leuke prijs dus boeken. Dacht ik. Op het moment van betalen valt de verbinding weg en komt niet meer terug. Een stilte waar je absoluut niets meer aan kan doen. Mobiel in de hoek gegooid en we zien wel even als er we weer een keer verbinding krijgen. Het idee dat je dus ook niets meer kan doen is voor mij echt heerlijk. Geen whatsapp, sms-jes, facebook of emailen. Stel je maar eens voor. Degene die ik zal missen weet ervan en weet hoe erg ik dat ga vinden, alles is duidelijk. Later meer. We zitten op volle zee, tijd om te genieten.
Inmiddels ken ik door de jaren heen een aantal leden van de bemanning aan boord. Alsof we elkaar gisteren voor het laatst gezien hebben pak ik de draad op. Het zeilende volk is een apart volk. En dan bedoel ik niet dat ze eigenlijk in een inrichting thuishoren, nee. Ze hebben allemaal liefde voor de zee en in het bijzonder de Swan. En dat verbindt. Vanuit de hele wereld komen er mensen terecht die alleen maar een ding voor ogen hebben en dat is zeilen opzetten en varen. Een Portugees, Spanjaard, Zuid-Afrikaan, Duitser, Nederlanders en Friezen (die noemen we ook maar even apart want dat verdienen ze). Het is een groot geheel blijkt. Voertaal is engels en je gaat vanzelf tegen je beste vriend ineens in die taal een verhaal over je eigen vriendengroep vertellen, oke. En dan is er de hiërarchie. Kapitein, eerste stuurman, en de rest van de crew. En dit wordt een beetje moeilijk omschrijven. Het is een geheel waarin iedereen iets te vertellen heeft maar als degene boven je het anders wil, dan gebeurd dat. Het neigt naar dictatuur alleen voelt het niet zo. Je hebt elkaar nodig om van A naar B te komen en dat weet de kapitein ook. Die stuurt het zaakje aan op een manier dat iedereen toch zijn deel heeft en daar verantwoordelijk voor is. En iedereen gaat daar ook voor. De liefde voor het schip stroomt door de aderen dus hoeft er ook niet verteld te worden dat het dek geschrobd moet worden als de haven in zicht is, het is omdat je dat zelf als bemanning logisch vindt. Alles om het schip te laten zeilen, en dan het liefst zo snel mogelijk.
Eenmaal varend wordt de bemanning ingedeeld in wachten. Zes uur op, zes uur af. Tony nam de wacht van twaalf uur in de nacht tot zes uur. Nou was ik als gast,
Ho stop! even tussendoor. Ik ben natuurlijk geen lid van de crew. Ik heb geen opleiding en zeker geen ervaring met zeilen. En toch voel ik me verbonden met hun. Ergens zit in er mijn lijf een stukje gevoel voor het schip dat ik niet kan uitleggen. Ik ben er ook nog niet uit wat het precies is en wat ik mee kan doen. Wat ik wel inmiddels weet is dat ik me vrij makkelijk beweeg in die wereld. Die kleine wereld. En door..
Ik ben als gast niet verplicht om actief mee te doen aan het werk. Je gaat er vanzelf in mee. Nou moet ik wel eerlijk bekennen dat ik liever het schip op koers hou en liever niet aan de touwen hang. Ook leuk maar niet mijn ding. Beetje dubbel want je hebt het beide nodig om te komen waar je wil zijn. Ik sta liever aan het roer, klaar. Dat wist ik ook bepaalt moment. Midden in de nacht ergens midden op de Noordzee, zestig zeemijlen ten noordoosten van Schotland . Het schip hangt schuin vanwege de volle wind in de zeilen en er is een dikke mist. Tony en ik staan op het achterdek en hij vraagt aan mij: wil jij het roer overnemen? Zonder twijfel sta ik al met mijn hand aan het ronde houten wiel. Broodje in de andere hand. Er moet altijd iets in de maag vanwege zeeziekte, beter. Ik stuur dus op dit moment een stalen gevaarte van 62 meter lang over de zee. Kippenvel over mijn lijf. Ik draai en zie de punt van het schip wegdraaien. Geen geintje, dit is echt een moment.
En het land komt in zicht, na drie dagen water om ons heen. Schaduwen van de heuvels komen langzaam in beeld. De zon laat voorzichtig de contouren zien van wat er komen gaat. En elke seconde wordt het mooier. Mijn god, wat heb ik hier goed aan gedaan, half zeven in de ochtend en op dat moment krijg ik verbinding. Ik stuur een foto en een berichtje, zo ver weg en ik weet het. Ik heb niet veel nodig om gelukkig te zijn. We gaan hard. Zo hard dat er een tussenstop gemaakt kan worden in Stromness. Het zei mij ook niets. Bovenlangs om Schotland gevaren ligt het havendorpje in het westen van het eiland Orkney. En ik dacht altijd dat de Highlands het meest noordelijke was, niet dus. Orkney, met haar Orknians. Ik ga niet alles uitvoerig bespreken over de indrukken die ik opdeed ik zeg alleen maar..apart. De rest van de Schotten vinden dat ook trouwens. Er is zelfs een hele dag ingehaald. De boot wordt achtergelaten om het eiland te ontdekken. Eerst een biertje, kleine straatjes, schitterende uitzichten, een kaartje versturen, de “Highland Park” wiskey distellerij in Kirkwall, gewandeld en weer een biertje in een vreemde kroeg. De nacht wordt niet lang. De volgende dag staat Ullapool op de kaart.
De omgeving is werkelijk adembenemend. We varen dwars door de eilandjes heen. Links, rechts, alles is een knipper met de ogen later nog mooier. Ik heb een vrij goede camera maar het beeld wat de ogen zien is gewoonweg niet vast te leggen. Ik heb het geprobeerd en het blijft een deel van de indruk. Genoeg om het gehele plaatje weer te herinneren. Gelukkig maar.
De bemanning wordt ietsje nerveuzer. Ullapool is in zicht. Het schip komt perfect aan, dat wil zeggen, alle zeilen in een minuut naar beneden. Het dek is schoon en de engineer staat in een Friese kilt op de boegspriet om een Hoorn te blazen. Er zijn van die dingen die niet uit te leggen zijn. De Swan is thuis. Zelfs op de kade wappert de Friese vlag. Het is zaterdagmiddag en we zijn er. De rest van de gasten gaan van boord ik mag nog een dagje! O ja, vliegticket geregeld. Zondag om half een de lucht in vanaf Inverness . Ik moet er niet aan denken maar vooruit. Want hoe ga ik op het vliegveld komen? Zondag rijdt het OV namelijk niet. Ik heb het er met Iain over op de kade. Iain is deze trip met z’n gezin meegevaren. We kennen elkaar omdat we tijd genoeg hadden de laatste dagen om te praten. Hij heeft wel een oplossing. We wisselen nummers uit en hij zal later op de dag een berichtje sturen of ik mee kan richting Inverness. Met het idee dat ik waarschijnlijk toch een taxi zal moeten pakken krijg ik dus wel een sms! Half elf komt Nick, z’n zoon, me ophalen. Die brengt me in vijf kwartier van zijn tijd naar het vliegveld. Het schijnt daar de normaalste zaak van de wereld te zijn maar ik vindt van niet. De Schotten zijn dus zo, en ik hou van ze. We zijn nog niet weg.
Het eerste wat Tony en ik doen is de kroeg in, natuurlijk. Door hem kan ik dit meemaken en dat besef ik me dondersgoed. Daar zitten we dan. Het avontuur wat ik de laatste week heb mogen beleven daalt een beetje in. En ik hou me nog in met wat ik nu allemaal opschrijf. Heel veel laat ik achterwegen om het nog een beetje overzichtelijk te houden. Alle leden van de bemanning individueel, de gasten stuk voor stuk, verhalen aan boord, verhalen van boord. De laatste avond is mooi. De hele crew belandt in een plaatselijke kroeg. Tafel vol met bier en Fosse is om middernacht nog jarig ook, wat een afsluiting. En ik heb het er best moeilijk mee vanwege de verbondenheid. Aan de andere kant, ik weet ook wat ik thuis mis. Goed om te weten.
Het laatste heerlijke ontbijt van Piet de kok, laatste grap met Duarte, een laatste knuffel met lieve schat Amelke. Amelke trouwens, als je dit leest, je bent een fantastisch mens. Je hebt het misschien zelf niet eens in gaten, en dat is nog mooier, maar jij bent ontzettend belangrijk geweest. Niet alleen voor mij, ook voor het schip deze trip. High fives, beloftes voor later, knuffels, Tony uitzwaaien en weg. Een schitterende rit dwars door de Highlands brengt me naar het vliegveld. Twaalf uur later (en ook weer genoeg meegemaakt) stap ik in de aankomsthal van Schiphol. De liefste moeder en zus ter wereld halen me op. Ook wel lekker om weer thuis te zijn.
Een ieder moet zelf weten wat hij doet. Wat belangrijk is, wat je wil bereiken, prioriteiten enzo. Ik zal het geen maanden op zee uithouden maar weet wel dat ik dit af en toe nodig heb. Waarom dan Michel? Omdat je, wanneer je dagen op jezelf bent aangewezen, leert wat voor jou de essenties zijn. Wat bij mij de zon laat schijnen. Wat je nodig hebt om gelukkig te zijn in dit leven. Aan heel veel dingen kun je niets doen en die moet je ook gewoon vergeten. Maar wat er in je bereik ligt, pak het, hou het vast en laat het nooit meer gaan. Hoe moeilijk het soms ook lijkt is het doel simpel. Maak er wat van, je hebt het zelf in de hand.
